Historia

 

Parafia pw. Przemienienia Pańskiego w Polanie – parafia rzymskokatolicka znajdująca się w archidiecezji przemyskiej w dekanacie Lutowiska.

Parafia w Polanie była pierwotne erygowana w roku 1747. W roku 1945 r parafia przestała istnieć, gdyż całą ludność polską przesiedlono na zachód ze względu na zmianę granic. W roku 1951 teren został zwrócony Polsce, lecz drewniany kościół uległ całkowitemu zniszczeniu. W roku 1969 dawna drewniana cerkiew św. Mikołaja w Polanie stała się kościołem filialnym obsługiwanym przez proboszcza z Czarnej. Parafia została rewindykowana przez biskupa Ignacego Tokarczuka 15 czerwca 1982, w dalszym ciągu korzystając z zachowanego budynku cerkwi. Parafia została przekazana Towarzystwu Salezjańskiemu. Proboszczem nie obsadzonej przez 37 lat parafii został ks. Stanisław Zasada. Budowę nowego kościoła parafialnego rozpoczęto wiosną 1997 ^[1]. Na zdjęciu kościół w trakcie budowy w roku 2008.

 

WAŻNIEJSZE FAKTY Z DZIEJÓW PARAFII W POLANIE 

1486 – Pierwsza wzmianka w dokumentach o wsi Polana – dobra Kmitów.

1510 – Istniał we wsi kościół katolicki. W tym samym czasie wymieniana jest także cerkiew parafialna. 1553 do 1606 – Polana należała do rodziny Stadnickich.

1606 – Polanę z Lubochowem i Serednim przejmuje rodzina Polańskich.

1654 – Polana należy do rodziny Romerów. W tym czasie miały miejsce najazdy wojsk Rakoczego i węgierskich Tołchajów, które spowodowały odejście większości mieszkańców wsi za Karpaty. W wyniku tego wyludnienia napłynęła do Polany większa liczba osadników polskich.

1712 – Powstaje kaplica katolicka ufundowana przez Franciszka Urbańskiego.

1747 – Kanoniczna erekcja parafii w Polanie przez biskupa Sierakowskiego. Do parafii należały następujące wioski: Czarna, Żłobek, Lutowiska, Dwernik, Chmiel, Smolnik, Stuposiany, Bereski, Ustrzyki Górne, Wołosate, Wydrne, Żurawin, Zatwarnica, Sękowiec, Hulskie, Krywe, Berechy, Dydiowa, Krywka, Nasiczne i Caryńskie, Procisne, Rosochate, Paniszczów, Łokieć, Ruskie, Rosolin, Sokołowa Wola, Serednie Małe, Skorodne, Olchowiec i Leobrat, Chrewt.

1770 – Powstaje kościół parafialny drewniany pod wezwaniem Przemienienia Pańskiego.

1790 – Powstaje cerkiew parafii greko-katolickiej pod wezwaniem św. Mikołaja cudotwórcy, od 1969 kościół filialny rzymsko-katolicki, od 1982 r. parafialny.

1848 – Zachował się opis ceremonii „pogrzebu pańszczyzny” w Polanie. Księgi powinności wobec dworu i inne dokumenty związane z pańszczyzną złożono w trumnie i zakopano. Pod koniec XIX w. Polana była jedną z większych miejscowości. Działały tu m.in. dwie szkoły ludowe, młyn, potaszarnia i kopalnia ropy naftowej.

1908 – Liczba katolików 585 osób.

1921 – Wieś liczyła 1368 mieszkańców (485 greko-katolików, 878 katolików rzymskich, 118 wyznania mojżeszowego) i 243 domy. Podczas spisu ludności 878 osób podało narodowość polską. Do czasu wysiedleń Polana była jedyną w głębi Bieszczadów wsią o przewadze ludności polskiej.

1921 do 1938 – W okresie międzywojennym działała w Polanie kapela smyczkowa i teatr amatorski.  We wsi było 7 sklepów i cztery karczmy.

1945 do 1951 – Polana należała do ZSRR. Ludność Polska zmuszona była opuścić swoją ojcowiznę wyjeżdżając na tzw ziemię odzyskane, 29.06.1945roku. Pozostali mieszkańcy jako obywatele ZSRR, opuścili Polanę wyjeżdżając w okolice Odessy w 1951 r.

1951 – Na skutek zabrania części województwa lubelskiego, część Bieszczad zachodnich, w tym Polana, znalazła d w granicach Polski. Kościół Katolicki był zdewastowany do dziś pozostały fundamenty, dzwonnica i kilka nagrobków.

1953 – Pracownicy PGR rozbierają kościół.

1958 – Niektórzy mieszkańcy z ziem zachodnich i z ZSRR powracają do Polany.

1959 – Mieszkańcy czynią starania o pozwolenie korzystania z opuszczonej cerkwi, w której był magazyn nawozów. Wierni uczęszczają do kościoła w Czarnej.

1969 – mieszkańcy Polany otrzymują pozwolenie na użytkowanie cerkwi na potrzeby kościoła rzymsko- katolickiego.

1982 – 15 czerwca Ordynariusz Diecezji Przemyskiej rewindykował parafię w Polanie. Parafię przejmuje w obsługę duszpasterską Towarzystwo Salezjańskie. Pierwszym proboszczem został mianowany ks. Stanisław Zasada.

1985 – Budowa nowej plebanii i domu oazowego dla młodzieży.

1991 – Proboszczem został mianowany ks. Józef Talik. 12 kwietnia 1998 roku ksiądz Talik rozpoczyna budowę nowego Kościoła poprzez wmurowanie Kamienia węgielnego. Kamien węgielny poświęcił Papież Jan Paweł II w Żywcu, a wmurował ks. Abp Ignacy Tokarczuk. 

2000 – 29. Marca umiera nagle ks. Talik – następnym proboszczem zostaje ks. Stanisław Lasak. Rozbudowuje dom młodzieżowy i prowadzi dalszą budowę kościoła.

2010 – Zostaje proboszczem ks. Stanisław Gołyźniak. 2013 – 17 Listopada po 15 latach budowy zostaje poświęcony nowy Kościół  i rozpoczęcie celebracji nabożeństw.

2019 – od 4 sierpnia zostaje mianowany proboszczem ks. Marek Rusek.